Wiele osób decyduje się jeszcze za swojego życia podzielić majątek pomiędzy bliskich. Z reguły w skład takiego majątku wchodzą nieruchomości - domy, grunty orne, lasy. Idąc do notariusza i przekazując dorobek swojego życia najbliższym darczyńca liczy i słusznie oczekuje, że obdarowani okażą dozgonną wdzięczność i do końca dni darczyńcy będą obdarzać go szacunkiem. Niestety niejednokrotnie tak nie jest. Prawo przewiduje takie sytuacje i nie pozbawia nas możliwości odebrania tego co daliśmy niewdzięcznemu obdarowanemu. Stawia jednakże wysokie ku temu wymagania.
Po pierwsze niewdzięczność obdarowanego musi mieć charakter rażący. Zachodzi to m.in. w sytuacji, w której obdarowany popełnił przeciwko darczyńcy przestępstwo przeciwko życiu, zdrowiu lub czci (znęcanie się psychiczne i fizyczne, pobicia, groźby karalne, używanie słów wulgarnych, znieważenia), odmówił pomocy w chorobie, odmówił pomocy osobom starszym, rozpowszechniał uwłaczające darczyńcy informacje.
Po drugie darowizna nie może być odwołana po upływie roku od dnia, w którym uprawniony do odwołania dowiedział się o niewdzięczności obdarowanego. Decyzji o odwołaniu darowizny nie można więc na zbyt długo odciągać w czasie.
Samo odwołanie darowizny nie jest jednakże czynnością trudną technicznie. Wymaga ono złożenia przez darczyńcę pisemnego oświadczenia obdarowanemu. Do odwołania darowizny nie ma potrzeby kierowania się do notariusza - oświadczenie może być po prostu spisane przez samego darczyńcę i wysłane listem poleconym obdarowanemu (aby mieć dowód, iż rzeczywiście było złożone). W praktyce należy jednak zwrócić uwagę na treść tego pisma. Powinno ono dla celów dowodowych wskazywać datę, przyczyny odwołania darowizny i wskazywać jaką darowiznę się odwołuje. Z treści pisma winno wynikać, iż zachowano roczny termin do złożenia takiego oświadczenia.
Co ważne w/w oświadczenie nie powoduje samo przez się powrotnego przejścia własności na darczyńcę. Jego skutkiem jest jedynie to, że obdarowany ma obowiązek przenieść własność otrzymanych wcześniej nieruchomości z powrotem na darczyńcę. Przeniesienie to powinno nastąpić w drodze umowy u notariusza.
Jeżeli obdarowany tego nie uczyni, koniecznym staje się wytoczenie powództwa do Sądu. W razie trudnej sytuacji materialnej można zasadnie liczyć na to, że Sąd zwolni darczyńcę z ponoszenia opłaty sądowej od pozwu, a w przypadku osób w podeszłym wieku, schorowanych, niedołężnych również zgodzi się na ustanowienie adwokata z urzędu, który poprowadzi sprawę na koszt Skarbu Państwa. Zakończona sukcesem sprawa sądowa powoduje, że Sąd zobowiąże niegodziwego i niewdzięcznego obdarowanego do złożenia oświadczenia, iż przenosi on własność działek z powrotem na darczyńcę.
Wyrok Sądu wystarcza do wpisania darczyńcy, jako właściciela nieruchomości na powrót do ksiąg wieczystych. Umożliwi tym samym przekazanie przez darczyńcę dorobku swojego życia osobom, które naprawdę na to zasługują.
